کود شیمیایی چیست؟ - وبلاگ ویکی

به گزارش وبلاگ ویکی، استفاده از کود شیمیایی از مهمترین راه کارهای افزایش فراوری محصولات کشاورزی است، در این مقاله شما را با انواع کودهای شیمیایی، عناصر تشکیل دهنده، تاریخچه استفاده از کود شیمیایی در کشاورزی و مزایا و معایب کاربرد آن آشنا می کنیم.

انواع محصولات کشاورزی و باغبانی برای رشد احتیاج به عناصر غذایی دارند و این عناصر را از خاک تامین می نمایند، ولی امروزه به دلیل افزایش جمعیت و سابقه کشت طولانی محصولات کشاورزی و باغبانی، خاک به تنهایی قادر به تامین احتیاجهای غذایی گیاه نیست و استفاده از انواع کود لازم است. یکی از مهمترین و رایجترین انواع کودها، کود شیمیایی است. با این وجود گفتنی است، امروزه نگرانی ها در خصوص اثرات نامطلوب کودها بر محیط زیست و امنیت غذایی انسان به دلیل مصرف بی رویه، افزایش یافته است.

کود شیمیایی چیست؟

به طور کلی هر ماده ای که به تقویت و حاصلخیزی بستر کاشت گیاه یاری کند، کود نامیده می شود. کود شیمیایی یکی از انواع کودها است و معمولا در انواع مختلف و در عناصر معین عرضه می شود. انواع کودها به چند دسته کلی تقسیم می شوند که عبارتند از: کود شیمیایی، کود آلی یا ارگانیک، کود بیولوژیک یا زیستی و نانو کودها

کودهای شیمیایی موجب تقویت رشد گیاه می شوند و به وسیله فرایندهای شیمیایی فراوری می گردند. این کودها به دلیل معدنی بودن بلافاصله تجزیه شده و در اختیار گیاه قرار می گیرند و از همین رو باعث افزایش سرعت رشد و عملکرد کمی و کیفی گیاه در زمان کمتر می شوند.

به طور کلی کودهای شیمیایی در مقایسه با کود های آلی حجم کمتری دارند و قیمت مناسبتر، مصرف راحت تر و در دسترس بودن این نوع کود باعث افزایش مصرف آنها نسبت به سایر انواع کود شده است. ولی بایستی در نظر داشت استفاده بی رویه از مواد شیمیایی می تواند خطراتی را برای محیط زیست، آلودگی آب و خاک و در نهایت ورود به زنجیره غذایی انسان و کاهش امنیت غذایی به همراه داشته باشد.

تاریخچه استفاده از کودهای شیمیایی

تاریخ استفاده از کودهای شیمیایی در افزایش ظرفیت فراوری محصولات کشاورزی و باغبانی به جگ جهانی دوم برمی شود. در حقیقت جنگ با خودش تکنولوژی هایی را آورد که برای بالا بردن فراوری محصولات کشاورزی بسیار موثر بودند.

یکی از موادی که مورد استفاده دفاعی در طی جنگ جهانی دوم بود، ترکیب شیمیایی نیترات آمونیوم بود که بعد از مدتی به عنوان یکی از مهمترین کودهای شیمیایی و با نام کود ازته در زمین های کشاورزی استفاده شد و به طور چشمگیری بر افزایش فراوری محصولات مهم مانند برنج، گندم و ذرت اثر داشت.

انواع کود شیمیایی

انواع زیادی کودهای شیمیایی وجود دارند که به شکل های پودی، گرانوله، مایع و گاز فراوری می شوند و مورد مصرف کشاورزان قرار می گیرند. کودهای شیمیایی در دو دسته کلی ماکرو (عناصر پرمصرف) و میکرو (عناصر کم مصرف) طبقه بندی می شوند. کودهای ماکرو شامل عناصر پرمصرف مورد احتیاج گیاهان: ازت، فسفات، پتاس، گوگرد، کلسیم و منیزیم و کودهای میکرو شامل عناصر کم مصرف مورد احتیاج گیاهان: آهن، منگنز، روی، مس، بر، مولیبدن است.

توصیه های مهم در استفاده از کودهای شیمیایی

به منظور استفاده از کود شیمیایی، توجه به مقدار و بهترین زمان مصرف، نوع کود مصرف و روش کوددهی بسیار مهم است و تاثیر بسزایی در فراوری محصول خواهد داشت. همچنین بایستی به نحوی از آن استفاده شود که که بخش اعظم کود بصورت قابل جذب گیاه در خاک باقی بماند و باعث آلودگی محیط زیست و تلفات کود و سرمایه نشود.

این کودها معمولا دارای تعداد معدودی عنصر هستند و از سرعت عمل بالایی برخوردار می باشند و بلافاصله پس از ورود به خاک یونیزه شده و بتدریج جذب گیاه می شوند. بعضی از کودها که از حلالیت بیشتری برخوردار هستند در صورت عدم رعایت مسائل فنی بسرعت تحت تاثیر شرایط محیطی مثل آبشویی، تجزیه و تثبیت قرار گرفته و از دسترس گیاهان خارج می شوند. سرنوشت کوتاه مدت و بلند مدت کود در خاک به ترکیب شیمیایی کود، شرایط آب و هوایی ناحیه، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، گونه و رقم گیاه، مقدار کود داده شده به خاک و بالاخره زمان بستگی دارد.

مضرات کودهای شیمیایی

تحقیقات پژوهشگران در سالهای اخیر نشان داده است، استفاده از انواع کود شیمیایی، آفت کش ها و سموم در فراوری محصولات باغبانی و کشاورزی باعث ورود بی رویه عناصر سمی همراه کودها به زنجیره غذایی انسان شده است و به مرور در بدن تجمع یافته و باعث افزایش بیماری های ناشناخته، انواع سرطان ها و ناهنجاریهای ژنتیکی در بشر شده است.

در حقیقت مصرف زیاد مواد شیمیایی، مورد انتقاد دانشمندان و متخصصین قرار گرفته است و بدین ترتیب استفاده گسترده از کودهای شمیایی را زیر سوال می برد. مسلما مصرف علمی انواع کودها و سموم کشاورزی، مهمترین راه بهبود حاصلخیزی خاک، افزایش فراوری محصولات کشاورزی و باغبانی با کمترین پیامدهای جانبی می باشد.

مجله وبلاگ ویکی