از آمار میلیونی سفرهای نوروز خشنود باشیم یا نباشیم؟ - وبلاگ ویکی

به گزارش وبلاگ ویکی، در ظاهر امر حضور پر تعداد گردشگران در بناهای تاریخی و آرامگاه ادبا و زیارتگاهها در ایام نوروز یا روزهای نکوداشت مشاهیر نشان از علاقه مردم به میراث گذشتگان و فرهنگ و هنر ایرانی است و از نظر مسئولان نشان از رونق گردشگری اما در آن سوی ماجرا واقعیت تلخی است که در صورت عدم توجه به آن ضررهای غیرقابل جبرانی در انتظار منطقه ها و جاذبه های گردشگری کشور است.

وبلاگ ویکی: هما حاصلی، روزنامه توریسم/ صحبت از هجوم دنیاگرد و ازدحام جمعیت (اورتوریسم) در بناهای تاریخی و منطقه ها خاصی از کشور داستان تازه ای نیست. مقوله ای تکرار شدنی که آمارهای آن سند افتخار مسئولان پس از ایامی چون نوروز یا تعطیلی های چند روزه ای است که در طول سال رخ می دهد.

در ظاهر امر حضور پر تعداد دنیاگردان در بناهای تاریخی و آرامگاه ادبا و زیارتگاهها در ایام نوروز یا روزهای نکوداشت مشاهیر نشان از علاقه مردم به میراث گذشتگان و فرهنگ و هنر ایرانی است و از نظر مسئولان نشان از رونق دنیاگردی اما در آن سوی ماجرا واقعیت تلخی است که در صورت عدم توجه به آن ضررهای غیرقابل جبرانی در انتظار منطقه ها و جاذبه های دنیاگردی کشور است.

معضلی به نام اورتوریسم یا دنیاگرد زیاده از حد

به این معضل اوتوریسم یا دنیاگرد زیاده از حد می گویند و زمانی اتفاق می افتد که تعداد زیادی بازدیدنماینده در یک مقصد دنیاگردی خاص حضور دارند. این تعداد زیاد دنیاگرد در هر مقصد با توجه به ساکنان محلی، اقامتگاهها، صاحبان مشاغل و خود دنیاگردان معین می گردد . وقتی تعداد دنیاگردان دریک بنای تاریخی به حدی می رسد که صف شلوغ تهیه بلیت به راه می افتد و بدون توجه به تاب آوری بنا تعداد زیادی از افراد در یک محیط محدود ازدحام می نمایند،

در جاده ها به خاطر خودروی دنیاگردان ترافیک به وجود می آید و دنیاگردان نمی توانند به واسطه ازدحام جمعیت، جاذبه های دنیاگردی را مشاهده نمایند وقتی محیط زیست شنماینده روبه نابودی می رود، و مسافران سواحل جنوبی تا کنار آب چادر زده و برای استفاده ها از امکانات محدود بهداشتی ساعت ها در صف می مانند پدیده اورتوریسم رخ داده است و در این میان حفاظت از بناهای میراثی و منطقه ها میزبان مورد غفلت واقع می گردد.

اورتوریسم با بناهای تاریخی چه می نماید؟

رجبعلی لباف خانیکی باستان شناس درباره حضور یک باره جمعیت در اماکن تاریخی تذکر می دهد که جاذبه زمین به صورت دائم سقف ها و طاق ها را به سمت مرکز زمین می کشد که به مرور تخریب ایجاد می نماید.

وقتی جمعیت زیادی دریک بنای تاریخی حاضر می شوند وزن آن ها بر جاذبه طبیعی زمین افزوده می گردد و این تخریب را تسریع می نماید و رانش ها و شکاف هایی در آن ایجاد می نماید.

حرکت انسان بر یک اثر تاریخی و یک تپه تاریخی باعث خدشه بر لایه های تمدنی آن می گردد. وقتی ما یک اثر ثبت شده داریم، باید مراقب آن باشیم و یکی از راه های مراقبت، جلوگیری از این ماجراست.

نگاهی به آمار سفرها حاکی از آن است که دنیاگردان ایرانی در سفرهای خود اغلب به مقاصد تکراری سفر می نمایند و بسیاری از منطقه ها با وجود غنای فرهنگی، تاریخی و طبیعی وظرفیت جذب و خدمات دهی به دنیاگردان سهم چندانی از حضور میلیونی دنیاگرد نوروزی ندارند و در این میان متولیان نیز اقدام اثربخشی برای معرفی آنها نمی نمایند.

برگزاری رویدادهای فرهنگی چون ایام نکوداشت شاعران و ادبا و حتی جشنواره ها عموما در سایه غفلت مدیران با حضورانبوه و بی ضابطه دنیاگردان انجام می گردد و بدون توجه به مضرات بیشتر از فایده آنها تنها با شعف آمار بالای بازدید رایگان از آنها سرانجام می یابد.

راهکار دنیای جلوگیری ازاورتوریسم

اورتوریسم در سال 2017 برای اولین بار مطرح شد و رسانه ها به این تاثیر مخرب توریسم بر منطقه ها دنیاگردی توجه کردند. شوربختانه زمانی که توجهات متولیان دنیاگردی بیشتر از توجه به توسعه پایدار به افزایش محض دنیاگرد معطوف می گردد عواقب ناگوار نیز آرام آرام بروز می نماید.

در سال 2018 در هفتمین نشست سازمان دنیای دنیاگردی درباره دنیاگردی، پتانسیل های آن و منظره دنیاگردی تا سال 2030، در سئول 900 نماینده از شهرهای مهم دنیا برای رسیدن به توافقی درباره راه های مدیریت توریسم زیاده از حد یا Overtourism، و بعلاوه چالش های دنیاگردی و اثرات آن بر مقاصد شهری و روینمودهای تازه را آنالیز کردند.

در خاتمه این نشست UNWTO، گزارشی با عنوان توریسم زیاده از حد: درک و مدیریت رشد توریسم شهری فراتر از تصورات ارائه کرد که نکات کلیدی آن در خور توجه است.

این سرفصل ها حاوی نکات مهمی است که مدیران دنیاگردی باید با در نظر گرفتن آن صنعت نوپای دنیاگردی را به سوی توسعه پایدار سوق دهند. ترویج پراکندگی زمانی بازدیدنمایندگان،تحریک برنامه های مسافرتی و جذابیت های تازه آنالیز و تنظیم مقررات، افزایش تقسیم کردن بازدیدنمایندگان،حصول اطمینان از نفع بردن جوامع محلی توریسم،خلق تجربیات شهری و ایجاد بهره وری برای ساکنان و بازدیدنمایندگان،بهبود زیرساخت ها و دسترسی های شهری،ارتباطات با ذی نفعان محلی و مدیریت آن ها،ارتباط و مدیریت بازدیدنمایندگان،تنظیم و به کارگیری اقدامات نظارتی و پاسخگویی از موارد مهم این گزارش است.

مقاصد محبوبی چون ونیز،بارسلونا،آمستردام با وجود درآمد چشمگیر از صنعت دنیاگردی برای جلوگیری از تاثیر مخرب اور توریسم قوانین سختگیرانه ای از جمله ممنوعیت اخیر هتل سازی در آمستردام را وضع نموده اند حال آنکه اورتوریسم در ایران در ایام پیک سفر مثل نوروز رخ می دهد و بدون درآمد درخوری مضرات بزرگتری را بر جای می گذارد.بهتر است که مدیران با مدیریت دنیاگردی بی ضابطه نوروز و دیگر ایام شلوغ سال در پی برنامه مدونی برای توسعه دنیاگردی پایدار و مسئولانه باشند.