ایجاد اختلال در حافظه فضایی به وسیله خستگی ذهنی بیشتر از خستگی عضلانی است - وبلاگ ویکی

به گزارش وبلاگ ویکی، ایسنا نوشت: نتایج تحقیق صورت گرفته به وسیله محققان کشورمان نشان از آن دارد که خستگی فکری و ذهنی بسیار بیشتر از خستگی عضلانی موجب اختلال در حافظه کاری فضایی ما به عنوان یک قابلیت شناختی مهم می گردد.

خستگی پدیده ای است که ذاتاً با عملکرد کلی افراد در ارتباط است. این پدیده که به صورت خستگی ذهنی یا خستگی عضلانی مطرح می گردد، می تواند باعث کاهش کارایی، هوشیاری و درنهایت اختلال در عملکرد ذهنی فرد گردد. هنگامی که افراد برای زمان طولانی در حال اجرا کاری هستند به استفاده از عملکردهای شناختی احتیاج دارند؛ بنابراین اغلب، خستگی ذهنی را تجربه خواهند کرد که انعکاس آن کاهش عملکرد و انگیزه برای ادامه کار درکنار افزایش در مقدار و شدت اشتباهات است.

متخصصان، خستگی را به عنوان حالتی ناشی از فشار ذهنی، جسمانی، بیماری و یا کاهش کارآیی عضله یا اندام بعد از فعالیت طولانی مدت تعریف می نمایند. مسیرهای عصبی خستگی جسمانی و ذهنی دارای همپوشانی زیادی هستند. هر دو مورد از سیستم تسهیل نماینده و مهارنماینده عصبی تشکیل شده اند. مطالعات نشان داده اند فعال شدن سیستم مهاری نه تنها باعث افت عملکرد شناختی می گردد، بلکه با افزایش درک کوشش، انجام کار جسمانی را نیز دچار اختلال می نماید. کوشش های ذهنی طولانی مدت می توانند باعث فعال شدن قشر کمربند قدامی مغز شوند و خستگی ذهنی را ایجاد نمایند. خستگی عضلانی نیز درنتیجه قطع زنجیره رویدادها از سیستم عصبی مرکزی تا فیبرهای عضلانی روی می دهد. درواقع پدیده خستگی، به طور ذاتی، چندبعدی است.

در مورد این پدیده، محققانی از دانشگاه شهید بهشتی، مطالعه ای را انجام داده اند که در آن تأثیر خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری فضایی که از مهم ترین ابعاد شناختی انسان است، مورد آنالیز واقع شده است.

در این مطالعه، تعدادی از دانشجویان پسر 20 تا 30 ساله دانشگاه شهید بهشتی مشارکت داشته و داده های مورد احتیاج پژوهشگران را به وسیله پرسش نامه، نرم افزار و یک دوچرخه کارسنج فراهم آورده اند.

نتایج حاصل از این پژوهش بر اهمیت نقش خستگی ذهنی بر کاهش عملکرد حافظه کاری اشاره دارند. این نوع خستگی مربوط به کارکردهای شناختی و مغزی است و لذا می توان نتیجه گرفت که یافته ها با رویکرد موسوم به بالا به پایین و بعلاوه با دیدگاه های شناختی مانند نظریه برنامه حرکتی تعمیم یافته منطبق هستند.

در این خصوص، علیرضا فارسی، استاد و پژوهشگر گروه علوم رفتاری و شناختی و فناوری ورزش دانشگاه شهید بهشتی و همکارش می گویند: یافته های ما نشان دادند که اثر شرایط خستگی ذهنی بر حافظه کاری معنادار و قابل توجه است و موجب کاهش آن می گردد. اما شرایط خستگی عضلانی اثر معناداری بر آن ندارد.

به گفته آن ها، حافظه کاری، توانایی عملکرد فرد با بازنمودهای ذهنی است و برای برقراری ارتباط بین دانش قبلی و اطلاعات نو لازم است. آنالیز های ما حاکی از آن هستند که تأثیر فعالیت ها و عملکردهای ذهنی مداوم بر حافظه کاری نسبت به خستگی عضلانی بیشتر است.

نتایج این تحقیق، هم از منظر تئوری می توانند دانش پایه ما را در مورد چگونگی خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری بسط دهند و هم از نقطه نظر کاربردی می توانند خطوط هدایت را برای مربیان و افرادی که با تمرینات یا عملکرد شناختی و ذهنی مداوم کار می نمایند، ترسیم نمایند.

این نتایج در قالب یک مقاله علمی پژوهشی در دوماهنامه شناخت وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان منتشر شده اند.

46